این برای چیه؟

   یکی از سوال‌هایی که توی داروخو‌نه‌ها بسیار شنیده میشه، سوال در مورد کاربرد داروهاست. تقریبا همه‌ی مریض‌ها میخوان بدونند، داروهایی که دکتر براشون تجویز کرده برای چیه؟ پزشک‌های محترم، معمولا طوری با مریض رفتار می‌کنند که هیچ مریضی جرات پرسیدن چنین سوالاتی رو از پزشک نداره. بنابراین مریض‌ها، سوالات علمی‌شون رو از داروخونه‌ها می‌پرسن. ولی به دلایل مختلف، نمیشه توضیحات کاملی در مورد کاربرد داروها به مریض‌ها داد...

  یکی از دلایلی که نمیشه به مریض در مورد کاربرد داروها چیز زیادی گفت، کاربردهای متنوع داروهاست. یعنی یه دارو ممکنه برای بیماری‌های مختلفی که هیچ ربطی هم به هم ندارن، تجویز بشه. مثلا همه‌ی ما می‌دونیم که قرص متفورمین، دارویی هست که برای قند خون تجویز میشه. شاید یه بیمار از من بپرسه که این دارو برای چیه و من هم بگم که این دارو برای قند خونتون تجویز شده. غافل از اینکه همین قرص متفورمین، ممکنه برای "کیست تخمدان" تجویز شده باشه و مریض اصلا قند خون نداشته باشه. مثال‌هایی اینطوری خیلی زیاده. مثلا کپسول آمانتادین معمولا برای درمان و کنترل بیماری پارکینسون تجویز میشه، در حالی که ممکنه به عنوان ضد ویروس، برای سرماخوردگی تجویز بشه. 

  در مورد داروهای اعصاب، مسئله جدی‌تر هم هست. معمولا بیماران اعصاب، مریضی خودشون رو قبول ندارن و وقتی بدونند، دارویی که میخورن قرص اعصاب هست، معمولا در برابر خوردنش مقاومت می‌کنند. مثلا وقتی به یه نفر بگی دارویی که دکتر برات نوشته، داروی افسردگی هست، معمولا میگه من که افسرده نیستم. حتی ممکنه بره پیش دکترش و بهش بگه که داروخونه گفته این قرص‌ها برای افسردگیه. حالا بیا و درستش کن.

  در این مدت که تو داروخونه بودم یه جواب ساده و کاربردی برای این سوال پیدا کردم. وقتی مریض می‌پرسه این داروها برای چیه، ازش می‌پرسم که برای چی رفته بودی دکتر؟ مثلا میگه برای سردرد. منم میگم این دارو هم برای همین هست. برای سردردت خوبه. یا مثلا میگه پاهام درد می‌کرد. من هم می‌گم برای پا درد خوبه. یا می‌گه خیلی بیحال میشم. من هم ‌می‌گم برای بیحالیت مفیده. این جواب خیلی به درد میخوره. هم مریض راضی میشه و هم نمیتونه بگه که من که فلان مریضی رو ندارم چرا دکتر برام این دارو رو نوشته.

   امروز یه نفر همین سوال رو از من پرسید. نوزادشون آورده بودن دکتر. دکتر براش کارنیتین نوشته بود. گفت این دارو برای چیه؟ من هم طبق معمول ازش پرسیدم که برای چی رفته بودید دکتر؟ گفت بچه گریه نمی‌کرد. اگه میخواستم طبق معمول جوابش رو بدم، باید می‌گفتم برای به گریه انداختن بچه مفیده. ولی مسلما جواب مناسبی نبود. یه لحظه فکر کردم و گفتم: برای رشدش مفیده.